ESPERANTO NEDİR?
İnsanlar çok uzun bir süre tüm dünya halklarının kolaylıkla anlaşıp konuşabilmesinde yararlı olacak evrensel bir dil bulmaya çalışmışlardır. Böyle bir dilin bulunması için yapılan çalışmalarda, dünyadaki her ırktan ve her ulusdan insanın anlaşıp konuşabilmesi olanağını sağlayacak ortaklaşa bir dil hedef tutulmuştur.
Bilimsel niteliği tartışma kabul etmeyen güvenilir kaynaklara göre, onyedinci yüzyıldan beri bu amaçla yedi yüzü aşkın dil yaratılmış bulunmaktadır. Söz konusu dillerin meydana getirilmesinde iki temel ilke egemendir:
(1)Yeryüzünde zaten var olan herhangi bir dille ilişkisi bulunmayan, yeni bir dilin uydurulması.
(2) Var olan dillerin karışımından meydana getirilen yeni bir dil.
Her iki ilkeden yararlanılarak oluşturulan dillerin en popüleri, en yaygın ölçüde bilineni “Esperanto”dur.
Esperanto, Polonya’da Bialystok’da yaşamış olan Luchvik Zamenhof adında biri tarafından yaratılmıştır. Zamenhof henüz çok genç yaştayken, o çevrede yaşayan dört temel gruptan insanlar arasında büyük anlaşma güçlüğü bulunduğunu görmüştü. Ruslar, Polonyalılar, Alman asıllı kimseler ve Yahudiler ayrı dilleri konuşuyorlardı. Daha önemlisi, bu topluluklar arasında düşmanlığa varan anlaşmazlıkların, sürtüşme ve çekişmelerin olmasıydı. Luchvik Zamenhof, ortak bir dilin bu toplulukların daha iyi anlaşmalarında etkin olabileceğini düşündü. Henüz okuldayken, uluslararası bir dilin temel ilkelerini belirleyecek bir dil üzerindeki çalışmalarına başlamıştı.
1877 yılında, önerdiği dili tanıtan bir broşür yayınladı. Broşürü kendi adıyla değil, Dr.Esperanto takma adıyla yayınlamıştı. Esperanto, “umut eden” anlamına gelen bir deyimdi. Çok geçmeden, dünyanın belirli çevreleri bu dille ilgilendi. Yaratıcısının adından kökenli “Esperanto” dili, giderek yaygınlaştı.
Günümüzde, dünya üzerinde yaklaşık olarak sekiz milyon kişi bu dili konuşmaktadır. Hükümetler, uluslararası bazı örgütler bile bazı konularda bu dili tanımıştır. Örneğin, Esperanto dilinde yazılmış bir telgraf çekebilirsiniz. Belirli ülkelerin resmi nitelikte radyo istasyonları da bu dille yayınlar yapmaktadır.
Esperanto dilinin bazı kurallarını şöylece belirtebiliriz:
1) Bütün isimler “o” ile son bulur.
2) Bütün sıfatların sonuna “a” harfi gelir.
3) Bütün Zarflar “E” ile biter.
4) İsim ve sıfat çoğulları,bunların sonuna “J” eklenerek yapılır.