EROZYON NEDİR?

Akarsuların, buzul ve etkin güçlü rüzgarların karaları aşındırmasına “erozyon” denir. Ayrıca, hava sıcaklıkları arasındaki büyük farklar nedeniyle de kayalar parçalanırlar. Kayada bir çatlak meydana gelir gelmez büyümeye başlar. Su çatlaktan içeri girer ve havayı sıkıştırır. Sonunda kayanın parçalanmasına sebep olur. Ancak, kayalar daha çok denizin sürüklediği taş ve kaya parçalarının sürtünmeleriyle aşınır­lar. İlkin kayanın alt kısmı oyulur. Dik bir uçurum, en azın­dan sarp bir yar meydana gelir. Sonunda üstte kalan kısım çöker.
Dünyanın belirli bölgelerinde görülen U biçimindeki vadi­ler, üstü pürtüklü kayalar, oluk şeklindeki vadiler buzul aşın­masının belirgin örnekleri arasında sayılabilir.
En çok zarar veren aşınma unsurlarından bir başkası da, yukarıda değinmiş olduğumuz gibi akarsulardır. Gerçekte, akarsular öteki unsurların hepsinden daha etkindir. Yağmurlarla, toprağın üst kısmı yani taş ve toprak tabakası gevşer, Yağmur sularının gevşettiği toprak ve taşları toplayan akar­sular, kendi geçtikleri yerleri de aşındırırlar. Sonunda bütün bu taş ve kaya parçaların, toprağı denize taşırlar. Bütün bun­lardan kolayca anlaşılacağı gibi, erozyon büyük ölçüde toprak kaybı anlamına kabul edilebilir. Amerika’daki Mississippi nehri, hergün yaklaşık olarak 1.5 ton kaya parçasını ve top­rağı Meksika Körfezi’ne dökmektedir. Akarsuların bu olum­suz etkisi yüzünden, on bin yılda .50 santim kalınlığında ova kaybolmaktadır. Irmakların hızı arttıkça, taşıma gücüde art­maktadır. Bir ırmağın hızı üç kat artarsa, taşıma gücü 729 kez artar.