BiR RADYO iSTASYONU NASIL YAYIN YAPAR?
Bir radyo istasyonunun nasıl yayın yaptığını açık, seçik anlatabilmek için, işe yayın yapılan stüdyodan başlayalım. Burada bir şarkıcının şarkı söylemekte olduğunu düşünelim. Mikrofon önünde şarkı söyleyen şarkıcının sesi, aslında ses dalgalarından ibarettir. Bu dalgalar elektro manyetik dalgalardan farklıdır. Kesinlikle bildiğimiz şey, bu dalgaların havada hareketlerden oluştuğudur. Mikrofona ulaşan sen dalgaları, mikrofonun iç yapısındaki belirli kısımların harekat etmesine ve sesi elektrik akımına dönüştürmesine sebep olur. Meydana gelen akım, mikrofondan çıkan bir tel boyunca akıp gider. Şarkıcının sesi yükseldiğinde, telden daha fazla akım geçer. Ses düşünce akım da azalır. Tıpkı bunun gibi tiz sesler ve alçak perdeden sesler de telden değişik miktarlarla akımın geçmesinde etkin olur.
Aynı anda, radyo istasyonunda belirli bir amaca göre düzenlenmiş bir dizi elektron lambası, bir telden devamlı olarak bir elektrik akımı göndermektedir. Bu akım, çok düzenli bir ayarla pozitiften negatife değişir. Söz konusu akım “taşıyıcı akım” diye tanımlanır. Taşıyıcı akımı temsil eden bir resmin çizimi, yukarıda (Şekil 1) görülmektedir.
Burada her dalga, yatay çizginin üstünde ve altında diğer dalgalarla aynı düzeye ulaşmaktadır. Önemle bilinmesi gereken şey şudur: Bir dalganın yatay çizgiden zirve noktasına kadar olan mesafesi, dalganın “genliği” olarak belirlenir, Şekilden kolayca anlaşılacağı gibi, taşıyıcı dalganın genliği çok düzenlidir.
Mikrofondan akan elektrik akımı, bir grup elektron lambasına ulaşır. Bu akım çok zayıftır. Elektron lambaları akımı amplifiye eder. Mikrofon telindeki akımı temsil eden bir resmin çizimi,aşağıda (Şekil 2) görüldüğü gibi olacaktır.
Burada düzensiz bir genlik durumu olduğunu kolaylıkla görebilirsiniz. Mikrofon akımı “odyo(audio) sinyal” diye tanımlanır.
Mikrofon akımı ses dalgaları ile oluştuğundan, buradaki “odyo” deyimi ses anlamındadır.
Taşıyıcı akım ve odyo sinyal, aynı devreye gider Odyo sinyalin düzensiz genliği burada taşıyıcı akımın çok düzenli genliğini değiştirir. Radyo mühendisleri, bunu, odyo sinyalin taşıyıcı akımı “modüle ettiği “şeklinde açıklamaktadırlar. Modüle edilmiş taşıyıcı akımı simgeleyen bir resim çizecek olursak, aşağıda (Şekil 3) görülen sonuç ortaya çıkar. Kolaylıkla görebileceğiniz gibi, odyo sinyalin genliği yüksek olduğu zaman modüle edilmiş taşıyıcı akımın genliği de yüksektir. Odyo sinyalin genliği alçak olduğunda, modüle edilmiş taşıyıcının genliği de alçaktır.