RADYO ASTRONOMİ NEDİR?
1931 yılında Bell laboratuarları için çalışan bir haberleşme cihazları mühendisi, atmosferdeki radyo frekans uyumsuzluklarının okyanus aşırı bir telefon konuşmasına müdahale edebileceği konusunda araştırmalar yapıyordu. Bu çalışmaları esnasında, fırtınalarla ilgili olmayıp, uzayda bir yerden gelen bir sesi aldığını fark etti. Galaksimizde (güneş sistemimizde) çok uzaktaki bir yayını alabileceğini keşfetti. Böylece astronominin yeni bir kolu, radyo astronomi doğmuş oldu.
Radyo astronomi iki doğrultuda çalışır. Özel tipte antenler kullanmak suretiyle, uzaydaki cisimler tarafından gönderilen yayınları alır. Bunlardan bazıları “termal” yayınlardır. Başka türlü söylemek gerekirse, ısınmış herhangi bir cismin gönderdiği radyo frekans dalgalarıdır. Öteki ise, ses veya “kozmik statik” radyasyon niteliğindedir. Kökeni itibari ile termal değildir. Yani ısınmış bir gövdenin yaydığı “ısısal radyasyon”la ilgisi yoktur.
Radyo astronominin ikinci görevi, meteorlara ve aya sinyaller göndermek, özel yöntemlerle bunların yansımalarını almaktır. Radarın çalışma tarzı budur.
Yukarıdaki açıklamadan kolayca anlaşılabileceği gibi, radyo astronomi, meteorların, ayın, güneşin ve diğer gezegenlerin incelenmesinde, gözleminde son derece yararlı olmaktadır. Meteorlardan geri vuran ışınlar sayesinde, onların yörüngeleri hakkında çok şey öğrenebiliriz. Ayın radyo astronomi aracılığıyla incelenmesi, yüzeyi hakkında güvenilir bilgi edinmemizi sağlar. Burada radyo astronominin önem ve yararını belirtecek somut bir örnek verelim. İnsanoğlu ayın yüzeyine ayak basmadan önce, bilim adamları ayın yüzeyinin, içeriğinde kaya tozu da bulunan tabakalarla kaplı olduğunu biliyordu.
Radyo astronominin en ilginç yönü, dış dünyalardan mesajların araştırılmasında kullanılmasıdır. Halen, 50trilyon mil ötedeki bir sinyali izleyebilecek nitelikte bir radyo teleskop geliştirilmiştir.
Bilim adamları bu çalışmalarla acaba ne tür bir sinyali saptayabileceklerini ummaktadırlar? Bu alandaki yaygın inanç şudur: Uzayda, dünyamızdan çok uzaklarda gerçek anlamıyla bir uygarlık varsa, bu uygarlığın bireyleri varlıklarının bilinmesini istiyorlarsa, radyo teleskoplarla araştırılıp gözlenen tür basit sinyaller göndermeleri doğal bir şeydir. Ayrıca bu sinyalin radyo frekansının 1.420 megasaykıl olması gerektiği de bilinmektedir. Çünkü uzayda doğal hidrojenin yayınladığı radyo enerjinin frekansı budur.