RADYUM NEDİR?

Radyum radyoaktif bir elemandır. Bu açıklamanın tam ol­ması için, radyoaktif deyiminin ne anlama geldiğini öğrene­lim.

Daha önce de açıklamıştık. Elemanlar atomlardan yapıl­mış, meydana gelmiştir. Atomların çoğu durağandır (sabit­tir). Yani her geçen yıl değişmez. Fakat en ağır atomların bazıları çözüşür, başka formlara -daha doğrusu yapılara- dönüşürler. Bu çözülme (parçalanma) “radyoaktivite” diye ta­nımlanır.

Her radyoaktif eleman, belirli değerde bir ışın vererek ayrışır, parçalanır. Verdiği ışınların değeri de, bilinen her­hangi bir yöntem uygulanarak hızlandırılamaz, yada yavaşlatılamaz. Bazı değişmeler hızlı, bazıları yavaştır. Ancak, hangi nitelikte olursa olsun insanlar tarafından kontrol olanağı yoktur.

Radyum örneğinde, bu değişme, radyum en sonunda kurşuna dönüşünceye kadar devam edecektir. Örneğin, bir gram radyumun yarısı, 1590 yıl içinde atomlarını daha düşük bir atomik ağırlığa düşürecek düzenle, değişecektir. Başka türlü söylemek gerekirse, bir gram radyumun yarısı, 1590 yılda atomik ağırlığı daha düşük atomlara dönüşerek değişir.1590 yıl daha geçince, kalan radyumun yarısı da değişecek ve sonunda hepsi kurşuna dönüşecektir.

Radyum, Madam Curie (Küri) ve kocası tarafından bulun­muştur. Madam Curie ve kocası Pierre Curie, uranyum ihtiva eden pekblend üzerinde çalışmaktaydılar.

Ayrıştırıp uranyum elde etmek amacını güttükleri pekb­lend l tondu. Uranyumun gözle görülmeyen bazı ışınlar yaydığını biliyorlardı ama, bu esnada daha güçlü bir cevherin arlığını sezinlediler. Önce başka bir radyoaktif eleman olan polonium’u buldular. Sonunda çok az miktarda radyumu tec­rit edebildiler.

Radyum üç cins ışın yayar: Alfa, beta ve gamma.

Alfa ışınları, gaz helyumun çok hızlı hareket eden zerre­cikleridir. Beta, çok hızlı hareket eden elektronlardır. Gamma ise x-ışınları gibi, fakat daha delip geçici, derine işleyicidir. Bu ışınlardan herhangi biri yayınlandığı zaman, temel atom bir elemandan ötekine değişiyor anlamına gelir. En büyük miktarda radyum ihtiva eden pekblend, Kanada’da Büyük Ayı Gölü çevresinde bulunmuştur.