TEVFİK FİKRET KİMDİR?

Şiirlerinden birinde kendini:
“Fikri hür,irfanı hür,vicdanı hür bir şairim’’ diye tanımlayan Tevfik Fikret, 1867 yılının 24 Aralık günü İstanbul’da Aksaray’da doğmuştur. Urfa Mutasarrıfıyken ölen babası Hüseyin Efendiden sarsılmaz dürüstlüğünü, annesinden de aşırı bir duyarlılığı alan Tevfik Fikret ilk öğrenimini Aksaray Mahmudiye Rüştiyesinde yaparken, Rus Savaşı yüzünden okula göçmenlerin yerleştirilmesi sonucu Galatasaray’a geçmek zorunda kalmıştı. Düzenli ve disiplinli bir öğrenci yaşamının oldığu bilinmektedir. 1888 yılında okulu birincilikle bitirmiş, sırasıyla Hariciye istişare Odasında, Sadaret Kaleminde, sonra muavin olarak tekrar istişare Odasında çalışmıştır. Bu arada Gedikpaşa’daki Ticaret okulunda Türkçe, Fransızca ve yazı dersleri vermekten de geri kalmamıştır.
Yakın akrabasından Nazıma adındaki genç kızla evliliği sonucu doğan oğlu Haluk’un adı sonradan sık sık şiirlerinde geçecektir. İsmail Safa’nın çıkardığı “Mirsat” dergisinde Mehmet Tevfik imzasıyla manzumeleri yayınlanan Tevfik Fikret, daha sonra gene İsmail Safa ile “Malumat” gazetesini yayınlamış, 7 Şubat 1896’da Recaizâde Ekrem’in aracılığıyla “Servet-i Fünun’’ dergisinin edebi başyazarı olmuştur. Halit Ziya, Cenab Şehabettin, Hüseyin Cahit, Hüseyin Suat ve başka ünlü yazarlarla ozanların Tevfik Fikret’in başkanlığı altında oluşturduğu “Servet-i Fünun” okulu, bu dergideki gruplaşmanın sonucudur.
1896’da yayınlanan “Rubab-ı Şikeste” adındaki şiir kitabı o zamana kadar görülmemiş bir coşku ve hayranlıkla karşılanmış, ertesi yıl ikinci baskı yapmak zorunluğu doğmuştur Abdülhamit’in “Servet-i Fünun” daki edebiyat hareketlerini de etkileyen ağır baskısı, Fikret’in Türkçe öğretmenliği yap tığı Robert Kolej yakınında “Aşiyan” adını verdiği köşküne çekilmesiyle sonuçlanmıştır.
Baskı düzeninin 23 Temmuz 1908 Meşrutiyet hareketiyle kalkar gibi oluşu, bu arada esen özgürlük havası, Tevfik Fikret ve Hüseyin Cahit (Yalçın), Hüseyin Kâzım Beylerin , ”Tanin” adındaki günlük siyasal gazeteyi yayınlamaları olanağını sağlayacaktır.
Fikret’in:
“Sarmış yine âfâkını bir dıîd-ı muannid
Bir zulmet-i beyzâ ki pey â pey mütezayid”
dizeleriyle başlayan “Sis” şiiri de bu gazetenin birinci say fasında yayınlanmış ve büyük yankılar uyandırmıştır.
Baskı düzenine karşı yılmayan direnişi, özgürlük tutkusu, toplum hakları ve toplumsal adalet konusunda coşkulu uğraşı herkes tarafından bilinen Tevfik Fikret, bütün bunlara rağmen etkin politikadan hoşlanmamıştır. Galatasaray Lisesi müdürlüğü esnasındaki uygulamaları, onun eğitimci olarak da değerini gösterir. Ülkücü, özgürlük tutkunu ozan Tevfik Fikret 19 Ağustos 1915 tarihinde ölmüştür. “Tarih-i Kadim”, “Doksan Beşe Doğru” adındaki büyük şiirleri, bu büyük ozanın ölümünden sonra yayınlanmıştır.

Tevfik Fikret